Đa dạng sinh học

Khi giảng dạy về đa dạng sinh học, có rất nhiều ví dụ trong các tác phẩm văn, thơ, bài hát,… có thể áp dụng để khởi động bài học một cách sinh động, lôi cuốn. Chẳng hạn với truyện “Người tù được tha” của Vũ Trọng Phụng – Người đã gây nhiều “Giông tố” trên văn đàn vào đầu thế kỉ 20. Người tù trong truyện, một viên chức “làm cho Tây”, có học, có cuộc sống ổn định, đã vì lòng yêu nước dấn thân vào một hội kín. Việc vỡ lở, anh bị tù, đày ra Côn Đảo. Gần mãn hạn, anh được giao cho việc thu nhặt trứng vích, trứng rùa – hồi đó còn đầy trên các đảo – cùng với một người bạn. Nhà văn cho chúng ta thấy tập tính di chuyển, đẻ trứng của loài vích và sự khổ cực của con người – địa ngục trần gian khi ấy. Với bài hát “Tháng Ba Tây Nguyên” chúng ta cảm nhận thấy vẻ đẹp thiên nhiên với nhiều loài muông thú cùng chung sống. Đa dạng sinh học còn thể hiện tập tính mỗi loài động vật rất khác nhau, và đi săn thì phải am hiểu về phản ứng của động vật, cách mà “động vật phản ứng” trong những trường hợp nguy hiểm. Ví dụ năm 2019, theo CNN,  thợ săn tên là Thomas Alexander (66 tuổi) ở thành phố Yellville, bang Arkansas, Mỹ đã bắn con hươu và sau đó bị chính con hươu đó húc chết. Một triệu phú 52 tuổi người Mỹ, ông Asher Watkins đã bị con trâu rừng nặng 1,3 tấn húc tử vong, trong khi ông đang tham gia chuyến đi săn động vật hoang dã tại châu Phi. Dù trâu rừng châu Phi là loài ăn cỏ, chúng lại được xem là loài động vật gây nguy hiểm nhất cho các thợ săn, thậm chí còn nguy hiểm hơn cả sư tử hay cá sấu. Người dân địa phương đặt cho loài trâu rừng châu Phi biệt danh “cái chết đen” vì trung bình mỗi năm, loài động vật này khiến khoảng 200 người thiệt mạng. Theo nhà văn Ernest Hemingway, người đoạt giải Nobel Văn học năm 1954, với rất nhiều tác phẩm nổi tiếng thế giới như Mặt trời vẫn mọc, Giã từ vũ khí, Ông già và biển cả,…Trong truyện ngắn “Cuộc đời hạnh phúc ngắn ngủi của Francis Macomber” có mô tả cảnh đi săn sư tử và trâu rừng. Khi một con thú bị bắn, nó sẽ lẩn trốn, nằm im và “Cả cơ thể nó, sự khó chịu, nỗi đau đớn, lòng căm thù cùng với tất cả sức mạnh còn lại đều dồn căng trong sự tập trung cao độ cho cú nhảy vồ”, điều này có thể gây nguy hiểm thậm chí mất mạng cho kẻ đi săn.Lưu ý một điều là việc bắt trứng vích hay săn bắn trước đây thì nay bị cấm để bảo vệ sự đa dạng sinh học.

Rừng quốc gia Yên Tử có tổng diện tích tự nhiên khoảng 2.783ha. Hệ thực vật ở đây được đánh giá là đa dạng, có 20 loài thực vật quý hiếm được ghi trong sách Đỏ Việt Nam, 6 loài cần được ưu tiên bảo tồn và phát triển. Các loài thực vật điển hình gồm: Lim xanh, gụ lau, sến mật, táu mật, hoàng đàn giả (hồng tùng), trầu tiên, sú rừng. Rừng đặc dụng không chỉ có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học, mà còn có vai trò bảo vệ môi trường sinh thái, nghiên cứu khoa học và phát triển du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm mang tính thân thiện với thiên nhiên.

Việt Nam được đánh giá là một trong những khu vực quan trọng bậc nhất trong mạng lưới các tuyến đường bay chim di cư và các loài chim đặc hữu, với 63 vùng chim quan trọng toàn cầu và 07 vùng chim đặc hữu; các vùng chim hoang dã, di cư đã tạo nên các giá trị thiên nhiên quan trọng, góp phần bảo tồn thiên nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển du lịch và xây dựng hình ảnh đất nước Việt Nam.

Từ ngày 25 đến 27 tháng 2 năm 2025, Hội nghị các bên tham gia Công ước đa dạng sinh học lần thứ 16 (COP16 CBD) đã tiếp diễn tại Thành phố Rome, Ý để thảo luận và thông qua các nội dung còn lại chưa đạt được thỏa thuận tại phiên họp COP16 được tổ chức tại Colombia năm 2024, bao gồm các nội dung về tài chính và chiến lược huy động nguồn lực cho đa dạng sinh học, lập kế hoạch, giám sát, báo cáo và đánh giá, cũng như hoàn thiện bộ chỉ số để đo lường tiến độ thực hiện Khung đa dạng sinh học toàn cầu.