Báo cáo đa dạng sinh học: chào mào Pycnonotus cafer

Thứ sáu - 04/07/2025 13:04

Trong tháng 5, 6, 7/2025, nhóm học sinh đã tiến hành tìm hiểu đa dạng sinh học về các loài động, thực vật, nấm,… trong khuôn viên trường THPT chuyên Hạ Long. Đây là một hoạt động thực tế, và kết quả thu được có khá nhiều bất ngờ thú vị, góp phần tạo hiểu biết về đa dạng sinh học ngay trong khuôn viên trường, nơi có nhiều “bạn nhỏ” đang sinh sống, tạo nên bức tranh đa dạng sinh học ý nghĩa.

Tên khoa học: Pycnonotus cafer, Carl Linnaeus, 1766.
Giới (Kingdom): Động vật (Animalia)
Ngành (Phylum): Có dây sống (Chordata)
Lớp (Class): Chim (Aves)
Bộ (Order): Sẻ (Passeriformes)
Họ (Family): chào mào (Pycnonotidae)
Chi (Genus): Pycnonotus
Loài (Species): Pycnonotus cafer
Mô tả: Chúng dễ dàng được nhận dạng bằng mào ngắn khiến đầu có vẻ vuông vắn. Cơ thể có màu nâu sẫm với hoa văn vảy trong khi đầu sẫm màu hơn hoặc đen. Mông có màu trắng trong khi lỗ đít có màu đỏ (Bao dưới đuôi màu đỏ). Đuôi đen có chóp màu trắng.
Hành vi và sinh thái: Cánh chim đầu đỏ ăn trái cây, cánh hoa, mật hoa, côn trùng và đôi khi là tắc kè nhà (Hemidactylus flaviviridis). Người ta cũng nhìn thấy chúng ăn lá của Medicago sativa.
Tiếng kêu bao gồm nhiều loại tiếng ríu rít và tiếng huýt sáo. Tiếng kêu của chúng thường mang tính khuôn mẫu và chúng kêu quanh năm. Tuy nhiên, một số loại tiếng kêu riêng biệt đã được xác định bao gồm tiếng kêu đậu, tiếng kêu cầu xin, tiếng kêu chào hỏi, tiếng kêu bay và hai loại tiếng kêu báo động.
Chúng sinh sản từ tháng 6 đến tháng 9. Trứng có màu hồng nhạt với các đốm đỏ sẫm dày đặc hơn ở đầu rộng. Chúng có khả năng đẻ nhiều lứa trong một năm. Tổ là những chiếc cốc phẳng nhỏ làm bằng cành cây khô nhỏ và mạng nhện nhưng đôi khi sử dụng dây kim loại. Trứng nở sau khoảng 14 ngày. Cả chim bố và mẹ đều cho chim non ăn và trong các chuyến đi kiếm ăn, chúng chờ chim non bài tiết, nuốt các túi phân được tạo ra trong vài ngày đầu tiên khi mức độ vi khuẩn ở mức tối thiểu. Sau đó, chúng mang các túi phân và thải chúng ra nơi khác.
Quan sát: Một số cá thể được phát hiện tại Khuôn viên trường THPT chuyên Hạ Long. Chúng ăn quả si, làm tổ trên cây keo.
Chú ý: loài này có điểm khác biệt với chào mào Pycnonotus jocosus. Pycnonotus jocosus có mào dài và nhọn, còn Pycnonotus cafer có mào ngắn.