Đa dạng sinh học

Ong bắp cày đã xuất hiện từ trước cả thời khủng long và là một trong những nhóm côn trùng lớn nhất thế giới. Hơn 150.000 loài đã được xác định, và mặc dù loài côn trùng đen vàng với vòng eo thon gọn có thể là loài quen thuộc nhất, nhưng hầu hết ong bắp cày đều là loài ký sinh nhỏ bé, sử dụng côn trùng khác làm thức ăn. Mặc dù nhỏ bé nhưng chúng được mệnh danh là một trong Bảy anh hùng thụ phấn (Seven insect heroes of pollination), có vai trò quan trọng khi cung cấp các dịch vụ hệ sinh thái, mang tới những lợi ích to lớn cho môi trường, nền kinh tế, sức khỏe con người và xã hội.

Cuốn chiếu, (lớp Diplopoda), bất kỳ thành viên nào của lớp chân khớp Diplopoda, khoảng 10.000 loài phân bố trên toàn thế giới và thường được nhóm với một số lớp khác là động vật nhiều chân. Là loài ăn mùn bã hữu cơ, cuốn chiếu đóng một vai trò quan trọng trong hệ sinh thái: việc tiêu thụ vật liệu thực vật đang phân hủy giúp tăng tốc độ tái chế các chất dinh dưỡng được lưu trữ trong các chất này, và các chất dinh dưỡng sau đó được trả lại môi trường dưới dạng dễ sử dụng hơn thông qua phân của cuốn chiếu.

Chương trình Sinh học 11 đề cập nội dung về Sinh học cơ thể. Trong đó, nội dung “Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật” được coi là tiền đề quan trọng để sinh vật thực hiện tốt các chức năng sống như Sinh trưởng, phát triển, sinh sản, cảm ứng vận động. Tìm hiểu động vật thực hiện quá trình dinh dưỡng và tiêu hóa là một nội dung thú vị, vì bằng quan sát đầu của các loài côn trùng, chúng ta có thể thấy được chúng có rất nhiều kiểu lấy thức ăn như cắt, nhai, đâm, mút, ngửi và nếm thức ăn.

Rừng ở Yên Tử có hệ sinh thái độc đáo, có tính đa dạng sinh học với nhiều loài thực vật quý hiếm. Hiện nay, hệ thực vật tại rừng quốc gia (RQG) Yên Tử đã ghi nhận được 987 loài thuộc 588 chi, 174 họ và của 5 ngành thực vật. Hệ thực vật RQG Yên Tử có giá trị bảo tồn cao với 68 loài, 37 họ được ghi nhận chiếm 6,89% số loài và 21,26% số họ thực vật toàn khu. Trong đó 20 loài có giá trị bảo tồn trên toàn thế giới (theo IUCN 2015), 45 loài được ghi nhận trong Sách Đỏ Việt Nam năm 2007, 12 loài trong Nghị định số 32/2006/NĐ của Chính Phủ và 19 loài có tên trong danh lục của Công ước CITES năm 2013. Rừng quốc gia Yên Tử là khu vực đặc biệt quan trọng do chứa đựng giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa, cảnh quan cũng như đa dạng sinh học. Các loài thực vật quý hiếm tại đây cần được bảo tồn và phát triển cho các thế hệ mai sau.
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với mục tiêu giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản, hình thành phẩm chất và năng lực, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Theo đó, các bộ sách giáo khoa cũng được thiết kế mang tính kết nối tri thức với cuộc sống, từ đó người thầy cũng phải tìm tòi đưa những kiến thức thực tế vào bài học, giúp học sinh có hiểu biết thực tế, tránh lý thuyết khô cứng, nâng cao được năng lực khoa học và giải quyết các vấn đề thực tiễn.

Đối với ngành Giáo dục, đổi mới phương pháp dạy học nói chung trong đó có Nội dung Giáo dục địa phương có ý nghĩa quan trọng nhằm đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông 2018. Bên cạnh đó, việc hiểu biết về địa phương sẽ giúp thầy, cô giáo và học sinh nâng cao nhận thức các giá trị thiên nhiên ban tặng cho Quảng Ninh, từ đó có định hướng đúng đắn khai thác tài nguyên, phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững.

Rừng quốc gia Yên Tử có tổng diện tích tự nhiên khoảng 2.783ha. Hệ thực vật ở đây được đánh giá là đa dạng, có 20 loài thực vật quý hiếm được ghi trong sách Đỏ Việt Nam, 6 loài cần được ưu tiên bảo tồn và phát triển. Các loài thực vật điển hình gồm: Lim xanh, gụ lau, sến mật, táu mật, hoàng đàn giả (hồng tùng), trầu tiên, sú rừng. Rừng đặc dụng không chỉ có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học, mà còn có vai trò bảo vệ môi trường sinh thái, nghiên cứu khoa học và phát triển du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm mang tính thân thiện với thiên nhiên.

Du khách đến Vịnh Hạ Long thường chỉ chú ý đến phong cảnh đẹp nối tiếng mà bỏ qua thảm thực vật ở đây, một màn xanh ngát phủ khắp các đỉnh núi cheo leo, các vách đá và vách hang trên các đáo mà từ xa có thể quan sát được. Vì vậy, sự phong phú và tuyệt diệu của các loài thực vật của Hạ Long vẫn còn là tấm màn bí mật đối với rất nhiều người. Trên thực tế, các hòn đảo ở đây là nơi trú ngụ của rất nhiều loài thực vật, bao gồm cả những loài quí hiếm, đặc hữu và tuyệt đẹp. Những loài này có mặt ở tất cả các vách hang, ở bất kỳ nơi nào mà bộ rễ của chúng có thể chạm tới được. Sự đa dạng và phong phú về các loài, các hình dáng khác nhau và sự thích nghi của chúng chứng tỏ rằng hệ thực vật ở đây, như các nhà khoa học nói, là “đa dạng sinh học”. Điều này tạo cho Vịnh Hạ Long, Di sản Thế giới, một tầm quan trọng hơn rất nhiều.

Du khách đến Vịnh Hạ Long thường chỉ chú ý đến phong cảnh đẹp nối tiếng mà bỏ qua thảm thực vật ở đây, một màn xanh ngát phủ khắp các đỉnh núi cheo leo, các vách đá và vách hang trên các đáo mà từ xa có thể quan sát được. Vì vậy, sự phong phú và tuyệt diệu của các loài thực vật của Hạ Long vẫn còn là tấm màn bí mật đối với rất nhiều người. Trên thực tế, các hòn đảo ở đây là nơi trú ngụ của rất nhiều loài thực vật, bao gồm cả những loài quí hiếm, đặc hữu và tuyệt đẹp. Những loài này có mặt ở tất cả các vách hang, ở bất kỳ nơi nào mà bộ rễ của chúng có thể chạm tới được. Sự đa dạng và phong phú về các loài, các hình dáng khác nhau và sự thích nghi của chúng chứng tỏ rằng hệ thực vật ở đây, như các nhà khoa học nói, là “đa dạng sinh học”. Điều này tạo cho Vịnh Hạ Long, Di sản Thế giới, một tầm quan trọng hơn rất nhiều.

Cây Đâng (Đước vòi) - STILT-ROOTED MANGROVEDu khách đến Vịnh Hạ Long thường chỉ chú ý đến phong cảnh đẹp nối tiếng mà bỏ qua thảm thực vật ở đây, một màn xanh ngát phủ khắp các đỉnh núi cheo leo, các vách đá và vách hang trên các đáo mà từ xa có thể quan sát được. Vì vậy, sự phong phú và tuyệt diệu của các loài thực vật của Hạ Long vẫn còn là tấm màn bí mật đối với rất nhiều người. Trên thực tế, các hòn đảo ở đây là nơi trú ngụ của rất nhiều loài thực vật, bao gồm cả những loài quí hiếm, đặc hữu và tuyệt đẹp. Những loài này có mặt ở tất cả các vách hang, ở bất kỳ nơi nào mà bộ rễ của chúng có thể chạm tới được. Sự đa dạng và phong phú về các loài, các hình dáng khác nhau và sự thích nghi của chúng chứng tỏ rằng hệ thực vật ở đây, như các nhà khoa học nói, là “đa dạng sinh học”. Điều này tạo cho Vịnh Hạ Long, Di sản Thế giới, một tầm quan trọng hơn rất nhiều.

Có khoảng 300.000 loài thực vật có hoa khác nhau, còn được gọi là “Thực vật hạt kín”. Chúng có vai trò hết sức quan trọng trong hệ sinh thái tự nhiên và cả con người. Nếu không có quá trình thụ phấn, thì thực vật sẽ không thể tạo ra hạt giống và không có cây nào khác được tạo ra. Và, một trong mỗi 3 miếng thức ăn chúng ta ăn là nhờ một loài thụ phấn. Điều đó cho thấy tầm quan trọng của mối quan hệ giữa thực vật có hoa và các loài thụ phấn trong tự nhiên.

Việt Nam được đánh giá là một trong những khu vực quan trọng bậc nhất trong mạng lưới các tuyến đường bay chim di cư và các loài chim đặc hữu, với 63 vùng chim quan trọng toàn cầu và 07 vùng chim đặc hữu; các vùng chim hoang dã, di cư đã tạo nên các giá trị thiên nhiên quan trọng, góp phần bảo tồn thiên nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển du lịch và xây dựng hình ảnh đất nước Việt Nam.

Bộ Lepidoptera, bao gồm cả bướm và bướm đêm, các loài trong bộ Lepidoptera đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái động lực học như là loài thụ phấn chính. Trong bộ này, bướm đêm, chiếm phần lớn, đảm nhận nhiều vai trò trong thế giới tự nhiên. Với hơn 12.000 loài đã biết được ghi nhận riêng ở tiểu lục địa Ấn Độ, bướm đêm nổi lên như những loài đóng góp quan trọng cho đa dạng sinh học. Chúng đóng vai trò là loài thụ phấn thiết yếu vào ban đêm, nguồn thức ăn chính cho rất nhiều động vật có xương sống và động vật ăn côn trùng không xương sống, và đôi khi là loài gây hại cho cây trồng (Raman Mahesh 2024).

Công ước bảo tồn những vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế đặc biệt như là nơi cư trú của các loài chim nước (RAMSAR) được ký tại thành phố Ramsar, Iran vào năm 1971. Thỏa thuận liên Chính phủ này nhằm cung cấp khung hoạt động cho các Kế hoạch hành động quốc gia, hợp tác quốc tế về bảo tồn, sử dụng khôn khéo đất ngập nước và các nguồn tài nguyên từ đất ngập nước. Công ước có hiệu lực năm 1975 và đến nay đã có 172 quốc gia trở thành thành viên của Công ước.