Loài kỳ nhông khổng lồ đã ở trên Trái Đất trước cả khủng long

Thứ ba - 29/07/2025 09:57

Quái vật Gaiasia jennyae mang vẻ ngoài như một con cá chạch khổng lồ, đầu mãng xà, hàm khủng long, có chân; riêng hộp sọ của nó đã dài đến 60 cm, sống ở phía nam hành tinh cách đây 280 triệu năm, cổ đại hơn cả khủng long.

Các nhà nghiên cứu ở Namibia đã phát hiện ra hóa thạch của một sinh vật đầm lầy khổng lồ, loài kỳ nhông (salamander) đã tuyệt chủng có hộp sọ hình bồn cầu có khả năng bẫy mồi tuyệt hảo. Đó là Gaiasia jennyae tồn tại vào khoảng 280 triệu năm trước, khoảng 40 triệu năm trước khi loài khủng long đầu tiên tiến hóa.

Loài ăn thịt khổng lồ sống ở vùng đất đầm lầy Gondwana cách đây 280 triệu năm được phát hiện ở Namibia. (Ảnh: C. Marsicano).

Loài săn mồi đỉnh cao ở đầm lầy

Theo một tuyên bố, hộp sọ của nó dài hơn 60cm và các nhà nghiên cứu ước tính chiều dài của con vật này có thể tới 2,5 m, có thể là sinh vật lớn nhất cùng loại.
Các nhà nghiên cứu đã mô tả sinh vật đầm lầy này trong một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Nature. “Gaiasia jennyae lớn hơn đáng kể so với con người và có lẽ nó thường sống gần đáy đầm lầy và hồ”, đồng tác giả nghiên cứu Jason Pardo, một nhà nghiên cứu tại Bảo tàng Field ở Chicago, Mỹ, cho biết.
G. jennyae có hàm răng đan vào nhau giúp nó có thể săn mồi. Các nhà nghiên cứu tin rằng, nó có thể là loài săn mồi đỉnh cao trong hệ sinh thái đầm lầy.
“Nó có một cái đầu to, phẳng, hình bệ xí, cho phép nó mở miệng và hút con mồi vào. Nó có những chiếc răng nanh khổng lồ, toàn bộ phía trước miệng chỉ là những chiếc răng khổng lồ,” Pardo cho biết.

https://e.khoahoc.tv/photos/image/2024/07/05/anh-phuc-dung-Gaiasia-jennyae.jpg

Hình ảnh phục dựng minh họa loài Gaiasia jennyae

Nghệ sĩ tái hiện lại Gaiasia jennyae (Gabriel Lio)

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra hóa thạch này trong Gai-As Formation ở tây bắc Namibia, phần phía nam của siêu lục địa Gondwana khi G. jennyae tồn tại. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra hóa thạch từ bốn cá thể, bao gồm các mảnh hộp sọ và một cột sống.

Một mẫu vật của Gaiasia jennyae khi nó được tìm thấy trong cánh đồng. Roger MH Smith

Vào thời điểm G. jennyae sinh sống, Namibia ngày nay nằm xa hơn về phía nam, gần như song song với điểm cực bắc của Nam Cực ngày nay, và kỷ băng hà đang dần kết thúc. Trong khi vùng đất gần đường xích đạo bắt đầu khô cạn và các loài động vật mới bắt đầu tiến hóa để lấp đầy hệ sinh thái, các đầm lầy gần hai cực vẫn còn tồn tại, cho phép động vật giữ lại nhiều đặc điểm nguyên thủy hơn.
G. jennyae là một loài bốn chân, loài động vật có xương sống ban đầu có các đặc điểm cơ bản của cá và loài bốn chân đầu tiên. Các loài bốn chân vẫn giữ lại các đặc điểm dưới nước như mang và có các chi chưa tiến hóa hoàn toàn để di chuyển trên cạn.
“Gaiasia jennyae lớn hơn con người rất nhiều và có lẽ nó thường sống gần đáy đầm lầy và hồ", Jason Pardo, nhà cổ sinh vật học tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Field ở Chicago cho biết.
Pardo sau đó mô tả sinh vật này theo cách có lẽ sẽ không làm giảm khả năng chúng ta gặp ác mộng về nó: "Nó có một cái đầu to, phẳng, hình bồn cầu, cho phép nó mở miệng và hút con mồi. Nó có những chiếc răng nanh khổng lồ, toàn bộ phía trước miệng chỉ là những chiếc răng khổng lồ.
Có một lưu ý an tâm hơn là G. jennyae có khả năng di chuyển khá chậm, dựa vào các cuộc phục kích hơn là tốc độ tuyệt đối, vì vậy nếu bạn tình cờ gặp một con, bạn có thể có cơ hội thoát khỏi nanh vuốt của nó.
Gaiasia jennyae được Marsicano & Co đặt tên theo địa điểm phát hiện ra nó (khối đá nơi hóa thạch được tìm thấy: Khối đá Gai-As ở lưu vực Huab, tây bắc Namibia) và theo tên Jennifer (Jenny) Clack, một nhà cổ sinh vật học được kính trọng, chuyên nghiên cứu về sự tiến hóa của động vật bốn chân ban đầu, người đã qua đời vào năm 2020 (động vật có xương sống bốn chi, một nhóm G. Jennyae).

Theo: https://www.newscientist.com/article/2438255-giant-salamander-like-predator-roamed-namibia-280-million-years-ago/

Tác giả: Nghĩa Nguyễn Tuấn

Tags: khổng lồ, quái vật, mãng xà