Báo cáo đa dạng sinh học: Bướm kim vàng (Acraea issoria)

Thứ ba - 22/07/2025 11:35

Trong tháng 5, 6, 7/2025, nhóm học sinh đã tiến hành tìm hiểu đa dạng sinh học về các loài động, thực vật, nấm,… trong khuôn viên trường THPT chuyên Hạ Long. Đây là một hoạt động thực tế, và kết quả thu được có khá nhiều bất ngờ thú vị, góp phần tạo hiểu biết về đa dạng sinh học ngay trong khuôn viên trường, nơi có nhiều “bạn nhỏ” cùng đang sinh sống, tạo nên bức tranh đa dạng sinh học ý nghĩa.

Bướm là loài côn trùng và thuộc hai nhóm: bướm thật (true butterflies) và bướm nhảy (skippers). Bướm thật (Papilionoidea) được chia thành nhiều họ.

Tên tiếng Anh: The Yellow Coaster
Tên tiếng Việt: Bướm kim vàng
Mô tả: Họ Acraeidae chỉ có một giống Aeraea và 2 loài ở Việt Nam. Loài Aeraea issoria có cánh hẹp và thon dài, bườm đực và bướm cái giống nhau. Mặt trên màu vàng với viền đen và đường đen chạy zic zắc theo mép ngoài cánh và các gân chạy dọc rất nổi ở mặt trên cánh; các đốm màu nền trên cả hai cánh; các vạch màu đen ở cuối vùng trung tâm. Mặt dưới cánh trước màu vàng, gân cánh sẫm màu hơn rõ rệt. Mặt sau màu nền cánh sau trắng hồng nhạt, gân cánh đen. Trang trí ở con cái tối hơn và rộng hơn, toàn bộ cánh trước có thể được phủ bằng các vẩy đen. Sải cánh: 70 – 80 mm.
Sinh học sinh thái: Ưa sống ở nơi bìa rừng, dọc lối đi, nơi có nhiều ánh sáng mặt trời, quang đãng, bay chậm trong các khu rừng thứ sinh. Loài hiếm. Phân bố ở độ cao dưới 1.200m, trong các khu rừng thứ sinh, trảng cây bụi cỏ và khu nông nghiệp. Thức ăn của sâu non là loài Bọ chó Buddleja thuộc họ Bọ chó Buddlejaceae và Boehmeria salicifolia.
Phân bố: Ấn Độ tới Trung Quốc, Mianma, Thái Lan, Lào, Inđônêxia, Việt Nam thường gặp ở các tỉnh phía Bắc cho đến Lâm Đồng.
Giá trị, tình trạng và biện pháp bảo vệ: Châu phi là xứ sở của giống Acraea với hàng trăm loài, còn Đông Nam Á chỉ có vài loài. Là loài không thường gặp.
Phân loại (Classification)
Giới (Kingdom): Động vật (Animalia)
Ngành (Phylum): Chân đốt (Arthropoda)
Phân ngành (Subphylum): 6 chân (Hexapoda)
Lớp (Class): Côn trùng (Insecta)
Bộ (Order): Cánh vẩy (Lepidoptera)
Siêu họ (superfamily): Bướm thật (Papilionoidea)
Họ (Family): Bướm giáp (Nymphalidae) (hay là bướm chân chổi tên tiếng Anh là Brush-footed Butterflies)
Chi (Genus): Acraea
Loài (Species): Acraea issoria Hübner, 1816.

Lưu ý: Trong trang Sinh vật rừng Việt Nam xác định Bướm kim vàng thuộc họ Bướm ngọc (Acraeidae). Còn theo GBIF (the Global Biodiversity Information Facility - Cơ sở thông tin đa dạng sinh học toàn cầu) và Butterflies of India thì xác định nó thuộc họ Bướm giáp (Nymphalidae); Cũng theo GBIF xác định năm phát hiện là 1816 nhưng theo nhiều tài liệu khác xác định là năm 1819.